آكادمي عربي مهدي ترابي

اين روزها دانش‌‌آموزان و كنكوري‌هاي زيادي بدنبال روشي براي تشخيص جمله اسميه و فعليه هستند. از اين رو تصميم گرفتيم در آكادمي عربي براي آموزش اين موضوع مطلبي را در اختيار كاربران عزيز آكادمي عربي استاد ترابي قرار دهيم. و در ادامه در يك ويديو به حل يك تست مرتبط با موضوع جمله‌هاي فعليه و اسميه در كنكور خواهيم پرداخت.

روش تشخيص جمله فعليه و اسميه

با شنيدن جمله اسميه و جمله فعليه، اولين تعريفي كه به ذهنمان ميرسد اين است كه جمله اسميه يعني جمله اي كه با اسم شروع شود و جمله فعليه يعني جمله‌اي كه با فعل شروع مي‌شود. اما بهتر است بدانيد هميشه هم به اين شكل نيست كه هر جمله اي دقيقا با اسم يا دقيقا با فعل شروع شود. ممكن است يك جمله با جارومجرور، قيد زمان و مكان و …. شروع شده باشد، در اينصورت چگونه بايد نوع جمله راتشخيص دهيم؟!

روش تشخيص فعليه بودن يا اسميه بودن جمله اي كه با جارو مجرور يا قيد زمان شروع شده است؟

در چنين جمله هايي، جارو مجرور يا قيد زمان را كنار مي‌گذاريم و بعد از جارو مجرور يا قيد زمان ميبينيم فعل آمده است يا اسم. اگر فعل آمده باشد، پس جمله با فعل شروع شده و جمله فعليه است. اگر با اسم شروع شده باشد، پس جمله اسميه است. براي درك بهتر اين موضوع بهتر است به چند مثالي كه در ادامه آمده است دقت كنيد.

مثال براي جمله فعليه كه با فعل شروع نشده است!

مثال۱) الي متي نتحمل الشده و العسرا.

در اين مثال “الي متي” جارو مجرور است پس آن را خط ميزنيم:

الي‌متي نتحمل الشدة و العسر.

خب حالا همانطور كه مشاهده مي كنيد كلمه “نتحمل” اولين كلمه‌اي است كه در جمله آمده، پس اين جمله يك جمله فعليه است.

مثال۲)في طبخ الغذاء نستعمل أمّي البصل غالبا

در اين مثال همانطور كه ميدانيد في طبخ، جارو مجرور است و الغذاء مضاف اليه‌اي براي طبخ است. پس كل عبارت في طبخ الغذاء جارومجرور است و بايد آن را خط بزنيم و در نظر نگيريم.

في طبخ الغذا، نستعمل امي البصل غالبا!

خب حالا مي‌بينيم كه جمله با “نستعمل” كه يك فعل است شروع شده است. پس اين جمله يك جمله فعليه است.

مثال۳) اخيرا و بعد سنوات عاد المقاتلون من الحرب!

در اين جمله اخيرا و بعد سنوات (به معناي اخيرا و بعد از سال‌ها) قيد زمان است و طبق نكته اي كه گفته شد بايد آن را كنار بگذاريم.

اخيرا و بعد سنوات عاد المقاتلون من الحرب!

همانطور كه در اين جمله هم ميبينيد بعد از قيد زمان كلمه “عاد” كه يك فعل است آمده پس جمله، فعليه مي‌باشد.

چند مثال براي جمله اسميه

. في المدرسة تلميذ يجتهد بشدة

. في الصباح الباكر صديقي يذهب الي المدرسة

نكته جالب ديگري كه بايد بدانيد اين است كه اگر جمله اي با يكي از ضماير ( ايّاك -ايّاه و ….. ) شروع شده باشد ، با اينكه جمله با ضمير شروع شده جمله فعليه داريم مانند: اياك نعبد كه يك جمله فعليه است

ولي اگر با ضماير ( هو هما و … ) شروع شود حتما جمله اسميه است . هو تلميذ مودب يك جمله اسميه است.

براي مشاهده ويدئو مربوط به اين مقاله كليك كنيد.